Araç Değer Kaybı Nedir ?

Araç Değer Kaybı Nedir?
Trafik kazası neticesinde zarar gören bir aracın onarılmış durumdaki değeri,
ne kadar iyi onarılmış olursa olsun kural olarak aynı nitelikteki hiç hasara uğramayan
bir aracın değerinden düşük olacaktır. Yani araç değer kaybına uğrayacaktır.
Bir trafik kazasında kusuru az olan veya kusursuz olan taraf, diğer aracın
malikinden yahut trafik sigortacısından oluşan değer kaybının tazminini talep
edebilmektedir.
Değer Kaybı Miktarını Etkileyen Durumlar
Kazalı bir araçta oluşan değer kaybının miktarı her somut olay özelinde ayrı
ayrı irdelenmelidir. Genel olarak aracın modeli, yaşı, markası, kilometresi, hasarın
niteliği, hasarlı bölgelerin özelliği, hasar gören parçaların sayısı, hangi işlemlerin
yapıldığı, aracın hasar geçmişi gibi hususlara bağlı olarak değer kaybı miktarı
değişkenlik gösterebilmektedir. Değer kaybı, bahsedilen kriterler göz önüne alınarak
yapılacak inceleme neticesinde aracın kaza tarihindeki hasar görmemiş piyasa değeri
ile onarılmış haldeki piyasa değeri arasındaki fark kriteri esas alınarak bulunur.
Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatlarına göre de aracın onarılmış durumdaki değeri,
ne kadar iyi onarılmış olursa olsun kural olarak aynı nitelikteki hiç hasara uğramayan
aracın değerinden düşük olacak ve bu da cari değerinden kaybettirecektir.
Ayrıca belirtmek gerekir ki, araç değer kaybında artık kilometre sınırı
kaldırılmış olup, her yaş ve kilometredeki araçlar için değer kaybı alınabilecektir.
Bununla birlikte “mini onarım” olarak isimlendirilen cam, radyo, lastik, jant, plastik
tampon veya parça onarımları gibi durumlar da değer kaybı kapsamında
değerlendirilebilecektir.
Hangi Durumlarda Değer Kaybı Talep Edilemez?
– Kazada yüzde yüz kusurlu olan taraf değer kaybı talep edemez.
– Aracın tamiratı ekonomik olmayacaksa, araç hakkında pert kararı verilecekse
değer kaybı talep edilemez. Zira araç perte çıkmış ise kasko sigortacısı şirket,
aracın kaza tarihindeki rayiç değerini araç sahibine ödeyecektir. Araç sahibinin
pert olan aracı satışa çıkarması, rayiç bedelin altında satması gibi durumlar
mümkün olmayacağından perte çıkmış araçlarda değer kaybı istenmesi de
mümkün olmamaktadır.
– Kazada hasara uğrayan parçaların daha önce başka bir kaza nedeniyle hasar
görerek onarıma tabi tutulmamış olması gerekir. Başka bir deyişle, kazada
hasar gören bir parça daha önceden onarım işlemi görmüşse o parça değer
kaybı hesabında dikkate alınamaz.
Sigorta Kuruluşuna Başvuru Zorunluluğu
Aracında değer kaybı oluşan araç sahibi, değer kaybının tazmini için dava
yoluna gitmeden evvel kazaya kusuruyla sebebiyet veren aracın trafik sigortasına
başvuru yapmak zorundadır. Sigorta kuruluşu başvuru tarihinden itibaren en geç 15
gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamazsa veya verilen cevap talepleri
karşılamazsa, örneğin eksik ödeme yaparsa, zarar gören dava açabileceği gibi
Sigorta Tahkim Komisyonu’na da başvurabilecektir.
Değer kaybı talepleri bakımından, başvuru sürecinde dikkat edilmesi gereken
hususlar, hangi talep yönteminin tercih edilmesi gerektiği her somut olay özelinde
farklılık arz edebilmektedir. Hak kaybı yaşanmaması adına en kısa ve masrafı az
olan yöntemin tercih edilebilmesi bakımından bu konuda hukuki destek alarak yasal
süreci yürütmek önem taşımaktadır.
Av. M. Mahur ÖZDARENDELİ